32. 7 słynnych erupcji wulkanów

Wracamy do naszej ulubionej konwencji katastroficznej. Opowiemy Wam o erupcjach wulkanów - tych największych w spisanej historii, ale też np. najgłośniejszych oraz takich, które wywołały przewroty polityczne w niekiedy odległych zakątkach świata. Dowiecie się m.in.🌋 Jaki był najgłośniejszy dźwięk odnotowany w historii?🌋 W jaki sposób erupcja wulkanu mogła przyczynić się do wybuchu Rewolucji Francuskiej?🌋 I co ma wspólnego indonezyjski superwulkan z ewolucją Homo sapiens?Wybraliśmy te erupcje, które były naszym zdaniem znaczące, fascynujące od typowo naukowej strony, ale też takie, które zyskały rozgłos - z różnych powodów. Uwaga - w tym odcinku nie będzie prawie nic o Wezuwiuszu i Pompejach! To zestawienie w żadnym wypadku nie wyczerpuje tematu, więc zastrzegamy sobie możliwość nagrania kolejnych "wulkanicznych" odcinków 😁Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie: https://patronite.pl/crazynaukaDziękujemy szczególnie naszemu patronowi - ManukUnta za wsparcie!Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynaukaA tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109(0:00) Cześć :)(4:38) Krakatau - 1883(21:19) Laki - 1783(37:15) Tambora - 1815(50:39) St. Helens - 1980(1:16:20) Toba - 74 tys. lat temu(1:28:38) White Island - 2019(1:38:22) Pinatubo - 1991Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z badań naukowych oraz naszych artykułów na blogu, które napisaliśmy oczywiście w oparciu o źródła naukowe (i te źródła tam znajdziecie): https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2011JB008253 https://www.ncei.noaa.gov/news/day-historic-krakatau-eruption-1883https://link.springer.com/article/10.1007/s00445-002-0250-1 https://pl.wikipedia.org/wiki/Krakatau https://www.nhm.ac.uk/discover/the-1883-krakatau-eruption-a-year-of-blue-moons.html https://www.soe.uoguelph.ca/webfiles/gej/AQ2017/Gruber/index.html https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6773710/ https://en.wikipedia.org/wiki/Anak_Krakatoahttps://www.bbc.com/news/science-environment-46707731 https://www.discovermagazine.com/environment/the-loudest-sound-ever-heard https://www.crazynauka.pl/wybuch-wulkanu-ktory-wywolal-rewolucje-francuska/https://www.crazynauka.pl/tambora-wulkan-ktory-spowodowal-zime-na-ziemi/https://en.wikipedia.org/wiki/Year_Without_a_Summer https://en.wikipedia.org/wiki/1815_eruption_of_Mount_Tambora https://volcano.si.edu/volcano.cfm?vn=264040 https://archive.org/details/memoiroflifepubl00raff/page/n5/mode/2up?view=theater https://www.crazynauka.pl/mount-saint-helens-co-wiemy-o-jednej-z-najwiekszych-katastrof-xx-wieku/https://youtu.be/MBz9hU8P3sA https://en.wikipedia.org/wiki/1980_eruption_of_Mount_St._Helenshttp://mountsthelens.com/history-1.htmlhttps://link.springer.com/article/10.1007/BF02597228 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3657767/ https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1040618211005817?via%3Dihub https://web.archive.org/web/20111020172935/http://pubs.giss.nasa.gov/docs/1992/1992_Rampino_Self.pdfhttps://web.archive.org/web/20111020172935/http://pubs.giss.nasa.gov/docs/1992/1992_Rampino_Self.pdfhttps://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2009JGRD..11410107R/abstract https://www.nature.com/news/2007/070702/full/news070702-15.html https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031018209004271?via%3Dihubhttps://www.smithsonianbooks.com/store/science-nature/when-humans-nearly-vanished-the-catastrophic-explosion-of-the-toba-volcano/ https://www.tiktok.com/@stephaniecoral96