81. Jak wielkie wybuchy wulkanów zmieniały historię

Wracamy do tematu katastrof i opowiadamy o wielkich zakrętach w historii ludzkości, wywołanych przez erupcje wulkanów: Jaka katastrofa sprzed 70 tys. lat odcisnęła się na naszym DNA?Co w wiekach ciemnych przygnało Słowian do Europy Środkowo-Wschodniej?Jak erupcja na Islandii doprowadziła do niepokojów w Europie, wliczając w to rewolucję francuską?Dlaczego 1816 został nazwany “rokiem bez lata”?Wskazujemy okoliczności i historyczne skutki tych naturalnych katastrof. Przedstawiamy dowody znalezione w rdzeniach lodowych, słojach drzew i osadach jeziornych. Prezentujemy najnowsze badania.Ilustracja na okładce: Jean-Pierre Houël, Szturm na Bastylię, 1789Jeśli Wam się spodoba, zajrzyjcie do nas na Patronite i rozważcie wsparcie:https://patronite.pl/crazynauka  Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka  A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z wielu źródeł. Oto one:Wąskie gardło sprzed 70 tys. lathttps://pl.wikipedia.org/wiki/Katastrofa_wulkanu_Tobahttps://en.wikipedia.org/wiki/Youngest_Toba_eruptionhttps://en.wikipedia.org/wiki/Population_bottleneckhttps://en.wikipedia.org/wiki/Minimum_viable_populationhttps://www.livescience.com/29130-toba-supervolcano-effects.htmlhttps://en.wikipedia.org/wiki/Founder_effect#Among_human_populationshttps://www.sci.news/othersciences/anthropology/pleistocene-human-bottleneck-12232.htmlhttps://www.science.org/doi/10.1126/science.abq7487Rok 536Kyle Harper, “Los Rzymu. Klimat, choroby i koniec imperium”, Wydawnictwo Napoleon V, 2021https://www.science.org/content/article/why-536-was-worst-year-be-alivehttps://history.fas.harvard.edu/files/gibbons_a_2018_science_mag_re_ad536.pdf https://cp.copernicus.org/preprints/cp-2022-23/cp-2022-23-manuscript-version4.pdf https://www.researchgate.net/figure/Volcanic-radiative-forcing-536-544-CE-estimated-from-ice-core-records-a-Reconstructed_fig5_301312585